พืชกระท่อมได้รับการปลดล็อกออกจากบัญชีสิ่งเสพติด ชนิดที่ 5 โดยมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 24 ส.ค. 2565 เป็นต้นไป นำมาซึ่งวิธีการร่าง พระราชบัญญัติพืชกระท่อม เพื่อควบคุมรายละเอียดการปลูกแล้วก็การจำหน่าย จึงทำให้หลายคนเริ่มพอใจประโยชน์ต่างๆที่ได้รับจาก “ใบกระท่อม” ซึ่งเดิมทีเป็นพืชสมุนไพรในท้องถิ่นที่มีคุณประโยชน์ทางยาช่วยบรรเทาอาการต่างๆได้
รู้จักประโยชน์ต่างๆที่ได้รับจาก “ใบกระท่อม” มีคุณประโยชน์ทางยาเช่นไร?
กระท่อม (ภาษาอังกฤษ Kratom, ชื่อวิทยาศาสตร์ Mitragyna speciosa) เป็นไม้ยืนต้นที่นิยมเพาะปลูกในแถบเอเซียอาคเนย์ มีหลายสายพันธุ์ ในประเทศไทยพบได้มากในพื้นที่ภาคกึ่งกลาง แล้วก็พื้นที่ป่าธรรมชาติของภาคใต้ ได้แก่ จังหวัดสุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช ตรัง สตูล จังหวัดพัทลุง จังหวัดสงขลา จังหวัดยะลา ปัตตานี แล้วก็นราธิวาส
ส่วนใบของพืชกระท่อม หรือใบกระท่อม ถูกใช้เป็นยาสมุนไพรในท้องถิ่นมายาวนาน เดิมทีประชาชนนิยมบดใบสด หรือนำไปตำน้ำพริก เพื่อช่วยทำให้รู้สึกมีเรี่ยวแรงเมื่อต้องออกไปทำไร่ที่นา เพราะพืชกระท่อมจะออกฤทธิ์คล้ายกับแอมเฟตามีน กระตุ้นประสาทให้ปฏิบัติงานได้มากขึ้น
จวบจนกระทั่งในปี พุทธศักราช 2522 กระท่อมถูกจัดเป็นสิ่งเสพติดให้โทษชนิดที่ 5 ชนิดเดียวกับกัญชา ตาม พระราชบัญญัติสิ่งเสพติดให้โทษ มาตรา 7 ก่อนจะถูกปลดล็อกอย่างเป็นทางการในปี พุทธศักราช 2564
ใบกระท่อมถือเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านสำหรับในการนำพืชมาใช้รักษาอาการต่างๆในสมัยที่คนส่วนมากยังไม่สามารถที่จะเข้าถึงการรักษาทางด้านการแพทย์ได้ โดยในขณะนี้มีการศึกษาค้นคว้าเสริมเติมเกี่ยวกับประโยชน์ต่างๆที่ได้รับจากพืชกระท่อม ที่สามารถเอามาสกัดใช้ในทางสุขภาพได้ โดยมีคุณประโยชน์ทางยา ดังต่อไปนี้
- รักษาโรคบิด ท้องเสีย ท้องอืดท้องเฟ้อ แล้วก็อาการมวนท้อง
- บรรเทาลักษณะของการปวดเมื่อยล้ากล้ามเนื้อตามร่างกาย
- ใช้บดทำเป็นยาสมุนไพรสำหรับพอกรักษาแผล
- แก้นอนไม่หลับ ช่วยหยุดประสาท กังวลลดลง
- ช่วยทำให้รู้สึกขมีขมัน รักษาระดับพลังงาน ปฏิบัติงานได้นานขึ้น
โทษของใบกระท่อม แล้วก็อาการข้างเคียงที่มีผลต่อสุขภาพ
ใบกระท่อมออกฤทธิ์ทางยาบรรเทาอาการต่างๆในพื้นฐานให้แก่ร่างกายได้ แต่ว่าถ้าหากกินในจำนวนที่มากเกินไป รวมถึงกินต่อเนื่องกันเป็นเวลานาน ก็จะทำให้เกิดโทษและส่งผลเสียรวมทั้งไม่ดีต่อสุขภาพได้เหมือนกัน ตอนนี้มีข้อระวังในกรุ๊ปที่นำไปใช้ในทางที่ผิด ได้แก่ นำไปต้มเพื่อผสมกับเครื่องดื่มประเภทอื่นๆโดยมิได้มุ่งใช้ประโยชน์ในทางคุณประโยชน์ของยา สำหรับคนที่กินใบกระท่อมมากเกินความจำเป็น จะมีลักษณะอาการข้างเคียงดังนี้
- ปากแห้ง
- ไม่อยากกินอาหาร
- ท้องผูก
- ฉี่บ่อย
- หนาวสั่น
- นอนไม่หลับ
- อาเจียน
- คลื่นไส้
- ผิวหนังสีแก่ขึ้น
- ประสาทหลอน
- หวาดระแวง
แม้กระนั้น แม้ว่าจะมีการปลดล็อกใบกระท่อมเพื่อผลดีทางอาหารแล้วก็ยาแล้ว แต่ว่าก็ยังมีข้อควรรอบคอบด้านกฎหมายที่ควรคำนึงถึง โดยยิ่งไปกว่านั้นการนำไปใช้ผสมกับสารเสพติดประเภทอื่น แนวทางการขายน้ำต้มกระท่อมในหอ โรงเรียน รวมถึงจัดจำหน่ายอาหารที่มีส่วนผสมของใบกระท่อมแก่สตรีตั้งท้อง แล้วก็ผู้มีอายุต่ำกว่า 18 ปี ล้วนถือเป็นข้อผิดพลาดตามกฎหมาย ไม่สามารถที่จะทำเป็น